فروش مال غیر، یکی از جرایمی است که در جامعه رواج داشته و قانون برای آن مجازات خاصی در نظر گرفته است. این جرم به فروش یک مال توسط شخصی که مالک آن نیست اشاره دارد. در واقع اگر شخصی مالکیت مالی را نداشته و یا از جانب صاحب آن وکالتی نداشته باشد و برای فروش آن اقدام نماید، اقدام به فروش مال غیر کرده است. در ادامه مطلب به این موضوع بیشتر پرداخته و با جرایم و مجازات آن در قانون آشنا خواهیم شد.
فروش مال غیر چیست؟
فروش مال غیر به این معنا است که یک شخص بدون آنکه مالک مالی باشد و یا از جانب صاحب آن وکالتی داشته باشد، اقدام به فروش مال می‌نماید. همان‌طور که می‌دانید برای فروش و انتقال یک مال باید از طریق انتقال سند اقدام کرد. این سند ممکن است از نوع رسمی بوده و در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد. همچنین ممکن است جزو اسناد عادی باشد. حال اگر سند مال جزو اسناد رسمی باشد، در اینجا فروش مال غیر با جعل این سند صورت می‌گیرد. پس می‌توان گفت افرادی که اقدام به جرم فروش مال غیر با سند رسمی می‌نمایند، در واقع مرتکب جرم جعل نیز هستند. جعل سند و فروش مال غیر هر دو مجازاتی دارند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
لازم به اشاره است جرم فروش مال غیر تنها برای مال با سند رسمی نیست. بلکه ممکن است این جرم با سند عادی یا انواع اسناد دیگر نیز صورت گیرد. به‌هرحال سند مال از هر نوعی که باشد، مجرم یک کلاهبردار محسوب شده و باید خیلی سریع از او شکایت کرد.
جرم فروش مال غیر و کلاهبرداری
جرایم مربوط به فروش مال غیر، جزو جرایم کلاهبرداری محسوب می‌شوند. در واقع زمانی که قرار است برای مجرم مجازات تعیین شود، حکم او کلاهبرداری در نظر گرفته شده و مجازاتی که برای این دسته از جرایم وجود دارد را برای آن در نظر می‌گیرند. پس فروش مال غیر با سند رسمی یا سند عادی، یکی از جرایم کلاهبرداری است. تعریف این جرم در قانون به این صورت آمده است:
“مجازات فروش مال غیر در ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی، فرد منتقل‌کننده مال غیر، درحالی‌که می‌داند این مال متعلق به کسی دیگر است، و به‌صورت غیرقانونی این کار را انجام دهد، مشمول جرم کلاهبرداری شده و محکوم خواهد شد.”
چند نکته راجع به جرم فروش مال غیر با سند رسمی
- جرم فروش مال غیر با سند رسمی یا سایر اسناد، به معنای فروش و انتقال آن از طریق بیع و اجاره است. حال اگر انتقال مال از طریق روش‌های دیگری صورت گیرد، در حیطه این جرم محسوب نمی‌شود.
- طبق تعریف این جرم، درصورتی‌که مال اجاره داده شود نیز در دسته جرایم فروش مال غیر قرار می‌گیرد. در واقع جرم فروش مال غیر تنها به بیع آن اشاره ندارد؛ بلکه اگر شخصی بدون اطلاع از شخص مالک اصلی اقدام به اجاره آن به شخص دیگری نماید، مرتکب جرم فروش مال غیر شده است.
- در قانون تفاوتی برای جرم فروش مال غیر با اسناد مختلف وجود ندارد. در واقع فروش مال غیر با قولنامه باشد و یا با اسناد رسمی یا عادی باشد، جرم تلقی شده و قانون برای آن مجازات در نظر می‌گیرد.
- فروش مال غیر به تمام اموال منقول (قابل نقل و جابجایی مانند ماشین) و غیر منقول (غیر قابل انتقال و جابجایی مانند ملک و زمین) اشاره دارد.
- درصورتی‌که شخصی اقدام به نقل‌وانتقال مال سرقت شده نماید و از دزدی بودن مال اطلاع داشته باشد، در ذیل این جرم قرار می‌گیرد. در این شرایط باید سرقتی بودن مال مشخص شود.
- در صورتی که شخص گیرنده مال از عدم مالکیت انتقال دهنده آگاهی داشته باشد، او نیز مرتکب جرم انتقال مال غیر شده و برای او هم مجازات در نظر گرفته می‌شود.
- درصورتی‌که شخصی مال شخص دیگر را به خود (نه به شخص دیگر) انتقال دهد، مرتکب جرم تحصیل مال نامشروع شده است. نه جرم فروش مال غیر. برای این دسته از افراد نیز قانون مجازات خاصی را در نظر گرفته است.
قانون چه مجازاتی برای فروش مال غیر در نظر گرفته است؟
مجازات جرم فروش مال غیر، مطابق جرم کلاهبرداری است. براین‌اساس طبق ماده یک تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس، کلاهبرداری، مجازات این جرم به این صورت تعیین می‌شود:
” هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت‌ها یا تجارتخانه‌ها یا کارخانه‌ها یا مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد. یا به امور غیرواقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیشامدهای غیرواقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها تحصیل‌کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا ۷ سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می‌شود.”
در واقع مجازات فروش مال غیر، برابر با یک تا 7 سال حبس و همچنین پرداخت جزای نقدی معادل مال غصب شده است. حال اگر این جرم در مقام‌های دولتی اتفاق بیفتد، مجازات آن به این شکل خواهد بود: “…علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از ۲ تا ده سال و انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می شود.”
حال اگر فروش مال غیر با سند رسمی جعلی صورت گرفته و شخص اقدام به جعل سند کرده باشد، مرتکب جرم جعل شده و برای او مجازات جعل سند نیز در نظر گرفته می‌شود.
وکیل فروش مال غیر کیست و چه کمکی می‌تواند به افراد مال‌باخته داشته باشد؟
وکیل فروش مال غیر یکی از وکلای متخصص و پایه یک دادگستری است که به افرادی که درگیر پرونده‌های فروش مال غیر هستند کمک می‌نماید. حضور وکیل در چنین پرونده‌هایی باعث می‌شود تا افراد در کوتاه‌ترین زمان ممکن به نتیجه برسند و حق‌وحقوق خود را بازیابند. وکیل فروش مال غیر با موکل خود جلسات مشاوره حقوقی را برگزار کرده و به او اطلاعات لازم در این زمینه را ارائه می‌دهد. همچنین به او کمک می‌کند تا نسبت به مسائل قانونی آگاهی پیدا نماید و با دید بازتری به پرونده خود نگاه کند.
بهترین وکیل فروش مال غیر با سند رسمی
یک وکیل فروش مال غیر خوب در ابتدا باید به طور دقیق به بررسی مدارک ارائه شده از سمت موکل خود بپردازد تا مالکیت او مشخص شود. وکیل با بررسی مدارک به این نتیجه می‌رسد که آیا فعل رخ‌داده از نوع انتقال مال غیر بوده است یا خیر. اگر فعل واقع شده از نوع انتقال مال غیر نباشد، باید از طریق معامله فضولی برای احقاق حقوق موکل اقدام نماید. علاوه بر این بهترین وکیل فروش مال غیر باید مشخص کند که انتقال مال از طریق حقوقی بوده است. در غیر این صورت عمل صورت‌گرفته جزو جرایم فروش مال غیر نخواهد بود. پس از مشخص‌شدن این موارد، وکیل فروش مال غیر با سند رسمی باید در مهلت مقرر اقدام به طرح شکایت برای موکل خود نماید. در این بازه باید طرح دعوای فروش مال غیر صورت‌گرفته و به دادگاه ارائه شود. بهترین وکیل فروش مال غیر باید از صبر و حوصله زیادی برخوردار باشد و دقت زیادی در تشخیص و بررسی اسناد مال داشته باشد.
اثبات مالکیت در فروش مال غیر توسط وکیل
برای این که جرم فروش مال غیرمشخص شود، شخص مالک یا همان شاکی بر مال مورد معامله باید مالکیت خود را اثبات نماید. در واقع اولین اقدام این است که مالکیت مالک اصلی مال مشخص شود و سپس به اثبات فروش مال توسط متهم به غیر پرداخته شود. مالک باید در دادگاه ثابت نماید که از حق عینی و مالکیت نسبت به مال برخوردار است. حال اثبات مالکیت در فروش مال غیر به چه صورت است؟ درصورتی‌که فروش مال غیر با سند رسمی باشد، مالک باید سند مالکیت رسمی را به دادگاه یا محکمه ارائه دهد. اگر هم سند جزو اسناد عادی باشد و یا فرد از مبایعه‌نامه عادی برخوردار باشد، می‌تواند به آن استناد کرده و کپی آن را به‌عنوان مدرک به دادگاه ارائه دهد.
جمع‌بندی
در این مطلب به بررسی فروش مال غیر با سند رسمی پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد جرم فروش مال غیر می‌تواند با هر سندی اعم از سند رسمی یا سند عادی صورت گیرد. درصورتی‌که مجرم اقدام به جعل سند رسمی کرده و به بیع یا اجاره آن بدون اطلاع از مالک اصلی بپردازد، مرتکب جرم فروش مال غیر با سند رسمی شده است. در واقع این جرم تنها به بیع (خریدوفروش) مال اختصاص ندارد و اگر به اجاره مال بدون اطلاع مالک پرداخته شود نیز جرم فروش مال غیر محسوب می‌گردد. افرادی که درگیر پرونده‌های فروش مال غیر با سند رسمی هستند، می‌توانند از یک وکیل فروش مال غیر کمک گرفته و اقدام به طرح دعوا و احقاق حقوق خود نمایند.
