اقساط مهریه چقدر است؟

مهریه یکی از حقوق زن بوده که هنگام عقد نکاح تعیین شده و پرداخت آن بر مرد واجب می‌گردد. در واقع مهریه جزو حقوقی است که مرد نمی‌تواند تحت هیچ شرایطی از پرداخت آن سر باز زند. حال اگر مرد توانایی مالی کافی نداشته باشد و این مورد در دادگاه اثبات شود، پرداخت مهریه به‌صورت اقساطی صورت می‌گیرد. حال باید دید که شرایط درخواست اعسار از پرداخت مهریه به چه صورت است و نحوه تقسیط مهریه بر چه مبنایی صورت می‌گیرد. در ادامه مطلب به این موارد خواهیم پرداخت.

تقسیط مهریه به چه معناست؟

مهریه مالی است که به‌موجب عقد نکاح دائم یا موقت به ملکیت زن در می‌آید. زن می‌تواند هر زمانی که بخواهد مهریه‌اش را از مرد مطالبه کرده و مرد موظف به پرداخت آن به همسر خود می‌شود. در واقع پرداخت مهریه تنها به زمان طلاق و جدایی زوجین مربوط نمی‌باشد. بلکه زن می‌تواند حتی در زمان زندگی زناشویی نیز از همسر خود درخواست پرداخت مهریه کند. حال اگر هنگام طلاق مرد شرایط مالی مناسبی نداشته باشد و دادگاه این مورد را تأیید نماید، مهریه قسط‌بندی می‌شود. تقسیط مهریه به همین معنا است. این یعنی مهریه زن به اقساط تبدیل شده تا مرد بتواند از عهده پرداخت آن برآید. میزان اقساط مهریه باید به‌گونه‌ای باشد که در توان مرد باشد و مرد بتواند ماهانه آن را پرداخت نماید.

اعسار از پرداخت مهریه

درصورتی‌که مرد توانایی پرداخت مهریه همسر سابق خود را نداشته باشد، می‌تواند این موضوع را در دادگاه عنوان کرده و طرح اعسار از پرداخت مهریه ارائه دهد. منظور از اعسار مهریه، عدم توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه زن به طور یکجا است. مرد با ارائه طرح اعسار از پرداخت مهریه، از دادگاه تقاضا می‌کند تا بتواند مهریه را طی قسط‌های معینی به او بپردازد. حال نکته‌ای که مهم است این است که در قوانین مربوط به مهریه و تقسیط آن، هیچ میزان و ملاکی وجود ندارد. بلکه تمام این موارد در حوزه اختیارات قاضی بوده و این شخص قضایی می‌تواند با بررسی شرایط مالی مرد، اقساط مهریه را تعیین نماید. در واقع قاضی میزان مهریه را در نظر گرفته و سپس بر اساس شرایط مالی زوج و دفاعیات زوجه، اقدام به قسط‌بندی مهریه و همچنین پیش‌قسط مهریه می‌‌نماید. پس از مشخص‌شدن این موارد، مرد موظف به پرداخت اقساط مهریه در زمان‌های مشخص شده خواهد بود. درصورتی‌که زن یا مرد در این موردنیاز به راهنمایی و مشاوره داشته باشند، می‌توانند از یک وکیل مهریه یا وکیل طلاق درخواست کمک نمایند.

نکات مهم راجع به تقسیط مهریه

• در صورتی که پرداخت تعدادی از اقساط مهریه به بعد از طلاق موکول شده و زن مجددا ازدواج نماید، مانعی برای دریافت مهریه قبلی او وجود نخواهد داشت.
• درصورتی‌که پس از تقسیط مهریه مرد از پرداخت آن خودداری کند، زن می‌تواند اقدام به ممنوع‌الخروج کردن همسر سابق خود کند. برای این کار می‌تواند از یک وکیل مهریه کمک گرفته تا این کار خیلی سریع‌تر صورت گیرد.
• تغییر اقساط سکه توافق شده بین زوجین امکان‌پذیر نبوده و مرد نمی‌تواند با ادعای عدم توانایی پرداخت یا دادخواست تعدیل اقساط از پرداخت آنها سر باز زند. البته گاها این مورد پیش می‌آید که بسیار نادر است.
• برای مهریه بالای 110 سکه، امکان جلب مرد به دلیل نپرداختن مهریه وجود ندارد. در صورت عدم پرداخت مهریه در این شرایط، زن می‌تواند اموال مرد را توقیف کرده و یا اگر کارمند باشد، یک چهارم یا یک سوم حقوق او را توقیف و از آن خود کند.
• زمانی که رای طلاق توافقی صادر شود، زن و شوهر می‌توانند توافق کنند که برای اقساط مهریه قبوض آن توسط دفتر طلاق صادر شود.
• اعسار پرداخت مهریه، حکمی موقتی است. براین‌اساس اگر پس از تقسیط مهریه زن بتواند توانایی مالی مرد را ثابت کند، مهریه زن از مال جدید مرد وصول شده و پرداخت مهریه به‌صورت اقساطی ملغی می‌شود.
• درصورتی‌که مرد دادخواست طلاق داده باشد، ثبت آن تنها در صورتی انجام می‌شود که تکلیف مهریه زن مشخص شده باشد. درصورتی‌که مرد دادخواست اعسار کرده و دادگاه آن را رد نماید، تا زمانی که زن به حق‌وحقوق خود نرسد و مهریه را دریافت نکند، امکان ثبت طلاق برای مرد میسر نمی‌باشد.
• در اجرای احکام اقساط مهریه، به‌ازای هر پرداخت یک رسید ارائه می‌شود. این کار باعث می‌شود تا مدرک معتبری در اختیار مرد باشد تا مانع از سوءاستفاده و انکار پرداخت مهریه از جانب زن شود.
• درصورتی‌که مرد برای اثبات عدم توانایی مالی خود اقدام به ارائه فیش حقوقی مخدوش و غیرواقعی نماید، زن می‌تواند از دادگاه بخواهد در این مورد تحقیق و بررسی نماید. درصورتی‌که ادعای زن درست بوده و مرد بیش از این مقدار حقوق دریافت نماید، به جرم فریب‌دادن دادگاه نیز محاکمه می‌شود.

تقسیط مهریه در طلاق یک‌طرفه از سمت مرد به چه صورت است؟

شاید برای شما هم سؤال باشد اگر مرد درخواست طلاق دهد، شرایط پرداخت مهریه به چه صورت خواهد بود و آیا در این شرایط مهریه قسط‌بندی می‌شود یا خیر؟ در پاسخ باید بگوییم که در این شرایط دادگاه موظف است نسبت به حقوق مالی زوجه از جمله مهریه تعیین تکلیف نماید. در این شرایط دو حالت وجود دارد:

• درصورتی‌که پیش از دادخواست طلاق از سمت مرد، زن درخواست مهریه کرده باشد، دادگاه رسیدگی‌کننده به پرونده طلاق به پرونده مهریه نیز رسیدگی می‌کند. (پرونده مهریه ممکن است در همان شعبه یا شعبه دیگری باشد). در این شرایط اگر مرد درخواست اعسار و تقسیط مهریه دهد، باید در شعبه‌ای که رای مهریه در آنجا صادر شده است دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را ارائه دهد.
• در حالت دوم زن دادخواست مهریه را مطرح نکرده است، اما مرد درخواست طلاق داده است. در این شرایط مرد می‌تواند پس از صدور حکم طلاق، در همان دادگاه رسیدگی به پرونده طلاق دادخواست اعسار از پرداخت مهریه کرده و درخواست تقسیط آن را نماید. در این شرایط دادگاه اظهارات مرد و همچنین زن را بررسی کرده و دررابطه‌با تقسیط مهریه تصمیم‌گیری می‌نماید.

بنابراین، اگر اعسار مرد در دادگاه پذیرفته نشود، مرد موظف است تمام مهریه زن را به او پرداخت نماید تا امکان ثبت طلاق مهیا شود. در صورتی هم که دادگاه اعسار مرد را بپذیرد، مرد باید پیش‌پرداخت مهریه اقساطی را به همراه سایر حقوق مالی زوجه پرداخت نماید تا طلاق از جانب مرد ثبت شود.

آیا امکان اعتراض به نحوه تقسیط مهریه وجود دارد؟

زمانی که دادگاه شرایط پرداخت مهریه به طور اقساطی را مشخص نماید، اعتراض نسبت به آن هم از سوی زن و هم از سوی مرد وجود دارد. اگر زن نسبت به این حکم شکایت داشته باشد، می‌تواند اعتراض و شکواییه خود را با تهیه لیستی از دارایی‌های مرد به دادگاه ارائه کرده و توانایی او در پرداخت مهریه را ثابت نماید. مرد هم می‌تواند نسبت به میزان اقساط مهریه اعتراض کند و به دادگاه ثابت کند که شرایط و توانایی مالی پرداخت این مبالغ را ندارد. برای همین است که بسیاری از زوجین برای طلاق یا مطالبه و پرداخت مهریه، به سراغ وکیل طلاق یا وکیل مهریه می‌روند و این امور را به دست او می‌سپارند. وکیل طلاق و مهریه، به افراد آگاهی کامل نسبت به چگونگی اعتراض به‌حکم را ارائه کرده و متن آن را کاملاً مستدل و مبنی بر دلایل قانونی ارائه می‌دهد.

مجازات عدم پرداخت اقساط مهریه برای مرد

درصورتی‌که مرد از پرداخت مهریه قسط‌بندی شده خودداری نماید، زن می‌تواند درخواست بازداشت او را داشته باشد. برای همین است که مرد باید در هر ماه و در زمان مشخص شده، بدهی خود یا همان قسط مهریه را به زن پرداخت کند. اگر در پرداخت بدهی تأخیری به وجود آید، اجرای احکام تا 10 روز حکم جلب را صادر نکرده و اقدامی نمی‌کند. اما برای هر تاخیر در پرداخت مهریه، به میزان قیمت سکه در همان روز یک بیستم از مرد جریمه را دریافت می‌کند. بنابراین صرف بر این است که مرد به پرداخت اقساط مهریه پایبند باشد و آن را در موعد مقرر پرداخت نماید. حال پس از 10 روز اگر زن تقاضای بازداشت و حکم جلب مرد را داشته باشد، این حکم از سوی قاضی صادر می‌شود. در این شرایط مرد اگر به هیچ وجه توانایی پرداخت نداشته باشد، با مراجعه به قاضی پرونده از او درخواست مهلت می‌کند. برای مثال تعهد می‌دهد تا یک هفته اقدام به پرداخت مهریه نماید. اگر قاضی با این مورد موافقت نماید، تا مهلت مقرر صبر کرده و حکم جلب را صادر نمی‌کند.

جمع‌بندی

در این مطلب به بررسی شرایط پرداخت مهریه به طور اقساطی پرداختیم و با نکات مهم آن آشنا شدیم. همان‌طور که اشاره کردیم اگر مرد از توانایی مالی کافی برخوردار نباشد، می‌تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه کرده و از دادگاه تقاضای پرداخت مهریه به‌صورت اقساطی نماید. در صورتی که این موضوع برای دادگاه اثبات شود، مهریه بر اساس تعداد و شرایط مرد قسط‌بندی می‌شود. پس از مشخص شدن اقساط مهریه مرد موظف است تا در بازه‌های مقرر اقدام به پرداخت آن نماید. در غیر این صورت حکم جلب او به درخواست زن صادر می‌شود.