طبق قانون مدنی، مرد میتواند در صورت شرایط موجود، همسر خود را طلاق دهد. در واقع در قانون کشور ما، حق طلاق با مرد است و مرد در این زمینه آزادی عمل زیادی دارد. با اینکه در روابط زوجیت حق طلاق با مرد است، اما در این زمینه باید تمام حقوحقوق زن موردتوجه قرار گرفته و تماماً پرداخت شود. در غیر این صورت امکان صدور درخواست طلاق وجود ندارد. حقوقی چون مهریه، نفقه، اجرتالامثل و غیره از جمله حقوحقوق زن هستند که باید در زمان طلاق توسط مرد پرداخت شود. شرایط طلاق از طرف مرد، در ماده 1133 قانون مدنی بهخوبی آمده است. طبق این قانون، حق طلاق با مرد است و صحت آن احتیاج به موافقت زن ندارد. در واقع اگر زن راضی به طلاق نباشد، مرد میتواند از قاعده ماده 1133 استفاده کرده و با نظر مشاور رأی طلاق را صادر نماید. البته به شرطی که به تمام موارد قید شده در عقدنامه عمل کرده و حقوق همسر خود را پرداخت نماید.
مراحل درخواست طلاق از طرف مرد
زمانی که مرد یا زوج قصد طلاق همسر خود را داشته باشد، باید در ابتدا یک دادخواست طلاق تنظیم نماید. دادخواست طلاق از طرف مرد همان دادخواست معمولی است که برای تمام دعاوی حقوقی و خانوادگی به کار برده میشود. در دادخواست باید یک درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش به طرفیت زوجه تنظیم کرده و سپس به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی شهر یا دادگاههای خانواده مراجعه نماید. در این مراکز باید دادخواست خود را ثبت نماید و هزینه دادرسی را نیز پرداخت نماید. پس از دریافت ابلاغ تعیین مجتمع قضایی و کلاسه پرونده و شعبه، باید به شعبه مربوطه مراجعه کند. در این زمان وقت رسیدگی به پرونده و تشکیل جلسه مشخص شده و نسبت به مطالبات مالی و حقوق زن تعیین تکلیف صورت میگیرد. در نهایت گواهی عدم امکان سازش برای مرد صادر میشود. اعتبار این گواهی 3 ماه از تاریخ قطعیت و صدور آن است. برای همین مرد باید در این بازه زمانی به یکی از دفاتر رسمی طلاق مراجعه کرده و نسبت به اجرای صیغه طلاق اقدام نماید. در صورتی که بعد از طلاق از طرف مرد همسر آینده در ثبت احوال رضایت حذف نام همسر سابق را داشته باشد، میتوان نام همسر سابق را از شناسنامه حذف کرد.
شرایط طلاق از طرف مرد
همانطور که گفته شد طلاق از طرف مرد بهراحتی امکان دارد؛ اما باید پیش از آن برای پرداخت حقوحقوق مالی زن اقدام شود. در واقع طلاق از طرف مرد بدون پرداخت حقوق زوجه امکان ندارد. در این نوع از طلاق اگر مرد دلایل قانونی هم نداشته باشد، باز هم دادگاه حکم طلاق را صادر میکند. اما وجود دلایل یا عدم آن، در شرایط پرداخت حقوق زن تأثیرگذار است. برای مثال اگر مرد دلایلی چون عدم تمکین، سوءرفتار زن، اعتیاد زوجه، وجود حبس طولانی یا حبس ابد و مواردی ازاینقبیل را در دادگاه عنوان کند و قاضی آنها را قبول نماید، دیگر نیازی به پرداخت سایر حقوق زن به جز مهریه نمیباشد. در واقع با وجود ادله کافی، قاضی حکم را صادر کرده و مرد تنها موظف به پرداخت مهریه زن میگردد.
حقوق زن در طلاق از طرف مرد
زمانی که طلاق از طرف مرد صادر میشود، مرد موظف به پرداخت کلیه حقوق زن میشود. حقوق زن در طلاق از طرف مرد، شامل موارد متعددی است و بستگی به وجود دلایل یا عدم وجود دلایل کافی دارد. درصورتیکه مرد از دلایل کافی برای طلاق زن برخوردار نباشد، موظف به پرداخت تمام حقوحقوق زن میشود. از جمله حقوق زن در طلاق از طرف مرد میتوان به پرداخت مهریه، پرداخت نفقه و اجرتالامثل اشاره کرد.
پرداخت مهریه در طلاق از طرف مرد
یکی از حقوق زوجه که در عقدنامه مشخص میشود، مهریه است. مهریه یکی از حقوق طبیعی زن بوده و مرد موظف است آن را در زمان زندگی مشترک و یا در هنگام طلاق به او پرداخت نماید. برای همین اگر مرد اقدام به طلاق زن کند، فرقی ندارد که چه دلایلی برای این کار داشته باشد. با وجود ادله کافی یا عدم وجود آن، مرد موظف به پرداخت مهریه زن میباشد. در واقع برای پرداخت مهریه زن، هیچ عذر و بهانهای قابلقبول نبوده و مرد باید در هر شرایطی مهریه زن را پرداخت نماید. درصورتیکه مرد از توانایی مالی برای پرداخت مهریه برخوردار نباشد، میتواند به دادگاه درخواست اعسار دهد. درصورتیکه دادگاه درخواست اعسار و ناتوانی مالی مرد را قبول کند، مرد میتواند بهصورت اقساطی اقدام به پرداخت مهریه نماید. اگر با وجود قسطی شدن مهریه مرد همچنان از پرداخت آن خودداری نماید، زن قادر به شکایت کیفری از او بوده و میتواند حکم جلب مرد را دریافت نماید.
پرداخت نفقه در طلاق از طرف مرد
یکی دیگر از حقوحقوق زن، نفقه است که پرداخت آن وظیفه زوج میباشد. مقدار نفقه بر اساس شرایط زندگی و اجتماعی زوجه تعیین میشود و مرد موظف به پرداخت آن میشود. نفقه یا همان مخارج زندگی زوجه، تا پایان زندگی مشترک جزو وظایف مرد است. در زمان طلاق از طرف مرد نیز باید تا پایان مدت عده طلاق، این مبلغ به زوجه پرداخت شود. در واقع قانونگذار در طلاق از طرف مرد، او را موظف به پرداخت نفقه تا پایان مدت عده طلاق کرده است. در صورتی هم که زوجه باردار باشد، پرداخت نفقه باید تا زمان وضعحمل او صورت بگیرد.
پرداخت اجرتالامثل در طلاق از طرف مرد
یکی دیگر از حقوق زن در طلاق از طرف مرد، اجرتالامثل است. منظور از اجرتالامثل بهای کارهایی است که زن در دوران زوجیت برای همسر خود انجام داده است. زن میتواند این بها را که در قانون به آن اجرت الامثل میگویند، مطالبه و درخواست نماید. برای پرداخت اجرتالامثل به زن، باید شرایطی وجود داشته باشد و مواردی در دادگاه محرز شود. این موارد عبارتاند از:
- زوجه قصد انجام دادن رایگان این کارها را نداشته باشد.
- کارهایی که زوجه انجام داده است، عرفاً دارای مزد بوده باشد.
- کارهایی که زوجه انجام داده است، شرعا و قانونا بر عهده زن نبوده و صرفا به خواسته مرد انجام داده است.
حضانت فرزندان در طلاق از طرف مرد
یکی از موارد مهم در هر طلاقی، حضانت فرزندان است. در طلاق از طرف مرد، حضانت پسر تا سن 7 سالگی با مادر و از سن 7 تا 15 سالگی با پدر است. پس از آن نیز فرزند حق انتخاب دارد. برای فرزند دختر نیز حضانت او تا سن 7 سالگی با مادر و تا سن 9 سالگی با پدر و پس از آن دختر حق انتخاب دارد. حال زوجین میتوانند در این مورد به توافق برسند و بر اساس شرایط خود حضانت فرزندان را قبول نمایند.
معایب طلاق از طرف مرد
- ارائه دلایل محکمهپسند برای طلاق: در گذشته مرد میتوانست در هر زمانی برای طلاق همسر خود اقدام کند. اما در سالهای اخیر تغییراتی در این زمینه به وجود آمد و طلاق از طرف مرد با شرایطی همراه شد. برای این کار مرد باید درخواست طلاق دهد و دلایلی را برای این کار به دادگاه ارائه نماید. دلایل باید نشاندهنده این باشد که چرا زندگی برای مرد دشوار شده است و به چه دلایلی قادر به ادامه زندگی با زن نمیباشد.
- تادیه حقوق زن: در حال حاضر طلاق از طرف مرد تنها در صورتی ممکن است که کلیه حقوق زن پرداخت شود. حقوق زن شامل مهریه، نفقه، اجرتالامثل و موارد دیگر است. درصورتیکه مرد دلایلی چون عدم تمکین یا اعتیاد زن را در دادگاه ثابت نماید، قاضی تنها او را به پرداخت مهریه ملزم میکند و دیگر نیازی به پرداخت نفقه و موارد دیگر نمیباشد.
- بارداری زن: بارداری زن مانع از دریافت حکم طلاق میشود. بااینحال اگر طرفین رضایت به انجام این کار داشته باشند، حکم طلاق قابل صدور خواهد بود. اما در طلاق یکطرفه این امکان وجود ندارد و اگر زن باردار باشد، دادگاه در صدور حکم طلاق تعلل میکند. حال اگر به هر روشی بتوان حکم طلاق را در طلاق از طرف مرد دریافت کرد، مرد ملزم به پرداخت نفقه تا زمان وضعحمل زن خواهد بود.
برای مواجه با این معایب و عملکرد بهتر در دادگاه، میتوان از وکیل طلاق یکطرفه کمک گرفت. وکیل طلاق به مرد کمک میکند تا بتواند حکم طلاق را هر چه سریعتر دریافت نماید و موانع را برطرف نماید.
مدارک لازم برای طلاق از طرف مرد
- اصل یا رونوشت سند ازدواج
- اصل و کپی شناسنامه مرد
- اصل یا کپی کارت ملی مرد
درصورتیکه مرد بخواهد در دوران عقد از همسرش جدا شود، معمولاً عقدنامه در دست زوجه یا خانواده او است. برای همین مرد میتواند به دفتر ازدواجی که نکاح زوجین در آن ثبت شده است مراجعه کند و رونوشت آن را از دفترخانه دریافت نماید. درصورتیکه عقدنامه یا رونوشت آن موجود نباشد، امکان طلاق از طرف مرد وجود نخواهد داشت؛ بنابراین یا باید اصل عقدنامه از زوجه دریافت شود و یا کپی آن از دفتر ازدواج دریافت گردد.